یکی از مهمترین پایههای زندگی مشترک درک متقابل است. یعنی هم مرد و هم زن دوست دارند که همسرشان آنها را درک کند. درک کردن هم به این معنا است که به همسر خود بفهمانیم که قدر و منزلت کارهای او را دانسته و به آن احترام میگذاریم.
ما نياز به محبت داريم. خيلی وقتها دليل بهانهگير شدن يکی از اعضای خانواده اين است که نياز محبتیاش پاسخ داده نشده است. وقتی محبت میکنيم به ما گفتند: ابراز محبت، «أَبْقَي لِلْمَوَدَّةِ» (المحاسن، ج 1، ص 266) باعث میشود اين محبت ماندگارتر شود. «وَ خَيْرٌ فِي الالْفَةِ» دلها را به هم نزديکتر میکند، «اصلح لذات البين» اختلافی بين شما هست لازم نيست سر آن اختلاف بحث کنيد. گاهی با محبت خودش به راحتی حل میشود.
خداوند میفرمايد: فرزندانتان را از ترس فقر نكشيد، خواه از نظر بدن، خواه از نظر انسانيت. كمالات معنویشان را فدای تهديد فقر نكنيد، از ترس فقرِ موهوم آنها را از كمالات واقعي محروم ننماييد. اين نوع نگاهكردن به زندگی كه نگران رزق فرزندانتان باشيد، دائماً بدن فرزندانتان را میلرزاند. اين هم يک نوع كشتن است. در حالیكه دين به شما میگويد: نه خودتان را از ترس فقر بكشيد و نه فرزندانتان را. بگذاريد زندگی كنند. زندگی ماورای نان و آب است. زندگی همان بندگی است.
سومين اثر محبت اين است که آستانه تحمل را بالا و توقع را پايين میآورد. دقيقاً همان چيزی که پدر و مادرها از بچه میخواهند. آقا از خانم و خانم از آقا میخواهد. نمیگويم باید فقيرانه زندگی کرد یا نبايد دنبال تامین معاش بود. اما به هر حال زندگي فراز و نشيب دارد. گاهی بخاطر کم کاری يک مسئول است و گاهی بخاطر شرايط خاصی است که ايجاد میشود. هميشه هم تنگناهای اقتصادی نيست.
امروزه تعلیم و تربیت از مسائل بسیار مهم عالَم است. اساس امنیت عالَم به تعلیم و تربیت برمیگردد. اگر تعلیم و تربیت براساس الگوی صحیح انسانی باشد، انسانهایی بهوجود خواهند آمد که در مقابل موج خواهند ایستاد و جلوی پیدایش توفانهای آینده را خواهند گرفت؛ چراکه آنها انسانهایی معتقد و سؤالکننده مثل کوهها در خشکی و موجشکنها در دریا خواهند بود.
در زندگی آدمهای زرنگ برای اينکه حرفشان به کرسی بنشيند، به جای اینکه زندگی را به يک پادگان تبديل کنند، اهل محبت میشوند. اينها آدمهای زرنگی هستند، به همسر و بچهشان محبت میکنند؛ تا آنجايی که حرف بايد به کرسي بنشيند، با کمترين هزينه بنشيند.
کشور ما به تازگی وارد مرحله سالمندی شده است. از همین رو، عواقب سالمندی برای بسیاری از مردم ملموس نیست؛ اما با دقت در پنج نتیجهای که سالمندی هر جامعه در پی خواهد داشت از همین امروز میتوان آینده پرخطری را که در انتظار ماست، مشاهده کرد.
امام صادق فرمود: خوش اخلاقی روزی را زياد میکند. در روايت ديگری اميرالمؤمنين فرمودند: کسی که خلقش بد است، رزقش تنگ است. خوش اخلاق باشيم. و به خوش اخلاقی در خانواده کمک کنیم و با بچههايت خوش اخلاق باش. پدر خانواده بیحوصله است سر قسطی که عقب افتاده، خانم آرامش میکند. به بچهها میگويد: شما خوش اخلاق باشيد. اين خانم دارد به وضعيت اقتصادی خانواده کمک میکند و رزق میآيد. کسی که خوش اخلاق است رزقش زياد است این کلام امام صادق است.
مراحل تربیت فرزند در حدیث نبوی قالَ رَسولُ اللَّهِ (ص): الوَلَدُ سَیدٌ سَبعَ سِنینَ وَ عَبدٌ سَبعَ سِنینَ وَ وَزیرٌ سَبعَ سِنینَ. فَإن رَضیتَ خَلائِقَهُ لإحدی وَ عِشرینَ وَ إِلاّ فَاضرِبْ عَلی جَنبِهِ فَقَد أعذَرتَ إلی اللَّهِ تَعالی فرزند، هفت سال اول زندگی سید و آقا، هفت سال دوم عبد و فرمانبر و هفت سال […]
کسانی که در مشکلات اقتصادی زورشان به اين محبت مظلوم میرسد و سريع از آن کم میکنند، به موارد زیر توجه کنید و کمی روی آنها فکر کنید. که یک لحظه فکر کردن برتر از يکسال عبادت است. محبت يک نياز است. اما نيازهای پايه يک خانواده متعدد است. يک نياز، نياز اقتصادی است و بايد پاسخ داده شود. چرا در اینجا من نياز به محبت خانواده را کم کنم؟
شما مثل فرزند من هستید و من نصیحتی که به شما میکنم، از موضع یک پدر است. شما این را از من بپذیرید که اغلب اوقات تشخیص پدرها و مادرها در این که چه چیزی برای این جوان یا نوجوان مصلحت است و چه چیزی مصلحت نیست، از تشخیص خود آنها بهتر و روشنتر است. بدانید که آنها دلسوزند.