تربیت در قرآن (قتل فرزندان)

آیه ۳۱ سوره اسرا

خداوند در آیه ۳۱ سوره اسرا می‌فرماید:

وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَکُمْ خَشْیَهَ إِمْلَاقٍ ۖ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِیَّاکُمْ ۚ إِنَّ قَتْلَهُمْ کَانَ خِطْئًا کَبِیرًا 

فرزندانتان را از بیم تنگدستی نکشید؛ ما به آنان و شما روزی می‌دهیم، یقیناً کشتن آنان گناهی بزرگ است. 

احساس فقر

شیطان می‌خواهد کاری کند که ما در راستای تقدیر الهی و این‌که مصلحت دیده ما را در تنگی رزق بپروراند، ما خود را فقیر احساس کنیم. کسانی که با شیطان بیشتر رفیق هستند، اگر بیشتر از بقیه هم ثروتمند باشند، بیشتر احساس فقر می‌کنند.

قرآن می‌فرماید: «اَلشَّیْطَانُ یَعِدُکُمُ الْفَقْرَ وَیَأْمُرُکُم بِالْفَحْشَاء وَاللّهُ یَعِدُکُم مَّغْفِرَهً مِّنْهُ وَ فَضْلاً وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ» (سوره بقره، آیه۲۶۸) یعنی؛ شیطان شما را از فقر می‌ترساند و به فحشاء امر می‌کند، و خدا به شما وعده مغفرت و فضل و گشایش می‌دهد. خداوند در عالم حضوری گسترده و عالمانه دارد.

وسوسه شیطان

طبق این آیه احساس فقر مالی ریشه در وسوسه شیطان دارد، حال خواه انسان ثروتمند باشد، خواه نباشد، با این‌که آمریکا وضعیت اقتصادی‌اش از بسیاری از کشورها بهتر است، ولی می‌بینید که احساس فقر بیشتری می‌کند و نگران است که نکند بدبخت شود. لذا برای نجات از این فقر وَهمی که شیطان بر جان آن‌ها انداخته، بیشتر از بقیه دست و پا می‌زنند.

رزق مقدر

شیطان یارانش را از فقر می‌ترساند. در حالی‌که خداوند رزق مورد نیاز هر کس را مقدر فرموده و انسان‌ها می‌توانند با اندک فعالیت؛ راه رسیدن آن رزق را فراهم کنند. سپس بیشترین وقت خود را در راه معارف الهی و عبادت در پیشگاه خداوند، و خدمت به خلق برای رضایت خالق بگذرانند. لذا در آیه دیگر می‌فرماید: ای آدم‌ها! برای این‌که تشتت شخصیتی پیدا نکنید و به تعادل شخصیت و یگانگی روح برسید و بتوانید با حق، یگانه شوید و با یگانه ارتباط برقرار کنید: «وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلادَکُمْ خَشْیَهَ إِمْلاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِیَّاکُم إنَّ قَتْلَهُمْ کَانَ خِطْأً کَبِیرًا»( سوره اسراء، آیه ۳۱) یعنی؛ فرزندانتان را از ترس فقر، نکشید، ما آن‌ها و شما را رزق می‌دهیم و این کار شما انحرافی بزرگ است.

بازی شیطان

بعضی انسان‌ها نمی‌دانند این‌که از فقر نگرانند شیطان بازی‌شان داده است و کارشان را به جایی رسانده که برای فرار از فقر به جنایتی بزرگ- یعنی قتل فرزند- دست می‌زنند. لذا این آیه فوق‌العاده روشنگر است تا انسان‌ها بدانند اگر متوجه مساله رزق مقدر نباشند تا کجاها به انحراف کشیده می‌شوند، به طوری که نه تنها تمام عمر خود را در راه کسب رزق از بین می‌برند، بلکه در حد کشتن کودکان بی‌گناه جلو می‌روند.

انسان واسطه است

فکر نکنید قتل این کودک باعث می‌شود یک نان‌خور از خانواده کم شود. اصلاً بنا نبوده نان‌خوردن این کودک یا این همسر به دست شما باشد. خداوند خودش خلقشان کرده، خودش هم رزقشان را می‌دهد. منتها ممکن است از طریق شما آن رزق را به بندگانش برساند.

حالا اگر تو فکر کردی خودت باید رزقشان را بدهی و احساس سنگینی بر دوش خود کردی، نگرانی از فقر گریبانت را می‌گیرد. ولی اگر خود را واسطه دیدی و واسطه خوبی برای رساندن رزق به کودکانت شدی؛ به برکت رزقی که از طریق شما برای آن‌ها می‌فرستند، برکات اضافه‌تری هم به شما می‌رسد.

روش جدید قتل فرزندان

قرآن فرمود: «إنَّ قَتْلَهُمْ کَانَ خِطْأً کَبِیرًا» یعنی؛ این‌که آن‌ها فرزندان خود را به جهت فقر به قتل می‌رسانند خطای بزرگی است، چون تحلیل آن‌ها از مسیر رزق غلط است. حال می‌خواهم عرض کنم وقتی شما عزیزان برای آینده فرزندانتان تصمیم می‌گیرید، اگر در رابطه با نگرانی از رزقشان، استعدادهای انسانی‌شان را در حد به‌دست آوردن رزق محدود کردید، این همان خطای بزرگ قتل فرزند است.

فرزند کشی

فرزندکشی انواعی دارد. یک وقت می‌گویی: بابا! تو باید در این رشته تحصیلی یا دانشگاهی قبول شوی، چون بازارِ کار دارد و دچار گرسنگی و گدایی نمی‌شوی. شما در واقع داری او را می‌کشی. در صورتی که قرار شد این آدم وظیفه انسانی‌اش را در زیر آسمان به عنوان یک زندگی الهی انجام دهد، خدا رزقش را می‌دهد. شما با این پیشنهاد، او را دعوت به زندگی نکردی، بلکه او را به فرار از فقر دعوت کردی و او را از فقر ترساندی. در حالی‌که قبلاً عرض شد؛ شیطان انسان‌ها را از فقر می‌ترساند تا از وظیفه اصلی‌شان باز دارد.

کمالات معنوی فرزندان را فدا نکنید

خداوند می‌فرماید: فرزندانتان را از ترس فقر نکشید، خواه از نظر بدن، خواه از نظر انسانیت. کمالات معنوی‌شان را فدای تهدید فقر نکنید، از ترس فقرِ موهوم آن‌ها را از کمالات واقعی محروم ننمایید. این نوع نگاه‌کردن به زندگی که نگران رزق فرزندانتان باشید، دائماً بدن فرزندانتان را می‌لرزاند. این هم یک نوع کشتن است. در حالی‌که دین به شما می‌گوید: نه خودتان را از ترس فقر بکشید و نه فرزندانتان را. بگذارید زندگی کنند. زندگی ماورای نان و آب است. زندگی همان بندگی است. تمام وجود ما بنده بودن است. فقط هم باید بنده خدا باشیم. با این دید دیگر تمام ابعاد روحی انسان متعادل می‌شود و در صراط مستقیم به سوی هدف متعالی خود سیر خواهد کرد.ان شاالله.

منبع:

برگرفته از کتاب جایگاه رزق در هستی؛ نوشته استاد اصغر طاهرزاده

مطالب مرتبط:

تربیت در قرآن (ملاک برتری)