تربیت

بر اساس نگاه حکیمانه دین به عالم در آفرینش هر موجودی هدفی وجود دارد. خداوند نیز در هر موجودی استعدادهای لازم برای رسیدن به هدف خلقت آن موجود را قرار داده است.

با توجه به این دو مقدمه باید گفت: تربیت فراهم کردن زمینه برای رشد استعدادها در جهت رسیدن به هدف آفرینش است.

پس در راه کارهای تربیتی باید سه عنصر اساسی شناخته شود:

اول هدف آفرینش

دوم استعدادها

سوم شیوه فراهم کردن زمینه برای رشد استعدادها جهت رسیدن به هدف.

ما باید ابتدا هدف آفرینش را بررسی کرده و پس از آن به یکی از اصلی‌ترین سرمایه‌های انسان یعنی فطرت اشاره کنیم هم چنین باید چیستی سیستم تربیت را نیز تبیین کنیم؛ زیرا بدون اجرای آموزه‌های تربیتی در یک سیستم نمی‌توان به اهداف تربیت دینی دست یافت.

 

هدف آفرینش

از نگاه دینی هدف آفرینش تنها و تنها خدا است؛ یعنی انسان آفریده شده است تا با قرار گرفتن در مسیر بندگی به برترین مقام هستی یعنی خدایی شدن برسد.

و وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلا لِیَعْبُدُونَ (سوره ذاریات، آیه۵۶)

و جن و انس را نیافریدم جز برای آن که مرا بپرستند.

در حدیثی قدسی آمده است بنده من از من اطاعت کن تا تو را مثل خودم قرار دهم. (جواهرالسنیه،ص۳۶۱)

مثل خدا شدن هم در حدیث دیگری این گونه توضیح داده شده است:

من (خدا) گوش او می‌شوم همان گوشی که با آن می‌شنود و چشم او گردم همان چشمی که با آن می‌بیند و زبانش شوم همان زبانی که با آن سخن گوید… (الکافی،ج۲،ص۳۵۲)

و شاید تمام حرف‌ها را بتوان در همین یک جمله امام صادق علیه السلام جمع کرد:

بندگی گوهری است که باطن آن خدایی کردن است. (مصباح‌الشریعه،ص۷)

هدف تربیت در اسلام

بنابراین باید گفت هدف تربیت در مکتب اسلام پرورش انسانی است که در مقابل خدای خویش در جایگاه عبودیت قرار بگیرد از همین رو تربیت زمینه سازی برای رشد استعدادها در مسیر بندگی خداوند است.

ادامه دارد…

منبع:

برگرفته از جلد اول کتاب من دیگر ما