آثار محبت (۱)

ابراز محبت یک ضرورت

ابراز محبت به اعضای خانواده یکی از جمله‌های کلیدی است. کادوی خدا به زن و شوهر است وقتی وارد زندگی می‌شوند، «وَ جَعَلَ‏ بَیْنَکُمْ‏ مَوَدَّهً وَ رَحْمَه» (روم/۲۱) توجه کنید که ابراز محبت تنها یک فضیلت نیست، یک ضرورت است. محبت آب حیات زندگی است. اما بعضی افراد از محبت کردن غافل هستند.

چرا محبت نمی‌کنیم؟

چرا بعضی محبت کردن را اینقدر جدی نمی‌گیرند؟ یکی از دلایل اصلی‌اش این است که آثار ابراز محبت و تبعات عدم ابراز محبت را نمی‌دانند یا جدی نمی‌گیرند. ماشین هم بنزین نیاز دارد و هم آب، یک کسی که وارد نیست به مکانیک ماشین؛ می‌داند فقط باید بنزین بزند و راه بیافتد. هرچه هم می‌گویند: رادیات ماشین آب خالی نکند، می‌گوید: نه! مهم نیست، چون بنزین که می‌زند ماشین روشن می‌شود، نباشد ماشین روشن نمی‌شود. بنزین هم همه جا نیست، گران هم هست. اما فراموش می‌کند، آب اگر تمام شد ماشین موتور می‌سازند.

انگیزه محبت کردن

محبت آب حیات زندگی است. اگر به آثار محبت توجه نکنیم انگیزه برای ابراز محبت پیدا نمی‌کنیم. خیلی از چیزهایی که ما در زندگی دنبالش می‌گردیم؛ گاهی اوقات به زور، با پول، با امر و نهی می‌خواهیم بدست بیاوریم، ولی بدست نمی‌آوریم؛ با محبت بدست می‌آید و خیلی ارزانتر و راحت‌تر و دم دست‌تر است.

آثار محبت

۱) همسان سازی

از آثار محبت همسان سازی‌ ست. به عبارت دیگر محبت تشاکل می‌آورد. من وقتی به کسی زیاد محبت کنم یک رابطه عاطفی شدیدی بین ما برقرار می‌شود و به صورت خودکار، او سعی می‌کند شبیه من شود. گاهی‌ اوقات سعی‌ هم نمی‌کند. یکی از سخت‌ترین کارها و از نشدنی‌ترین کارها عوض کردن بعضی علاقه‌هاست.
فرض کنید یک پسری موهایش بلند است، پدرش می‌گوید: کوتاه کن، می‌گوید: نه، دوست ندارم. معلمش می‌گوید: کچل کن. می‌گوید: زشت می‌شوم. این پسر عاشق یک بازیکن فوتبال شده، عکسش را روی یک مجله زده، این بازیکن فوتبال کل سرش را تراشیده؛ این هم با تیغ سرش را می‌زند! در حالی که تا دیروز کوتاه کردن مو را زشت می‌دانست.

قدرت محبت را دست کم نگیرید

اینها را دست کم نگیریم. اینکه پیامبر فرمود: محبت پایه و روش کار من است. خیلی‌ها که در زمان پیامبر تغییر کردند. عاشق شدند و تغییر کردند. امام صادق علیه السلام از رسول خدا نقل می‌کند که «الْمَرْءُ عَلَى‏ دِینِ خَلِیلِهِ وَ قَرِینِهِ» (وسائل الشیعه، ج ۴، ص۲۰۷ ) هرکس بر دین دوست و هم‌نشین خویش است.

با فرزندت رفیق باش

روی کلمه خلیل که یک دوستی ویژه است دقت کنیم. اهمیت دوست را می‌گوید ولی اهمیت دوستی را هم می‌گوید. تو می‌خواهی از این زاویه نگاه کنی: به بچه‌ام می‌گویم: حواست باشد با چه کسی رفیق می‌شوی. می‌گوید: چرا؟ می‌گویم: چون امام صادق(ع) از قول رسول خدا نقل کردند «الْمَرْءُ عَلَى‏ دِینِ خَلِیلِهِ وَ قَرِینِهِ».

اما از این زاویه هم نگاه کن: اگر امام صادق فرمود: «الْمَرْءُ عَلَى‏ دِینِ خَلِیلِهِ وَ قَرِینِهِ» دارد به تو تذکر می‌دهد. می‌گوید: اگر می‌خواهی بچه‌ات، هم دین و هم کیش و هم مسلک تو باشد، با او دوست باش. تو نمی‌خواهی دوست باشی ولی می‌خواهی بچه‌ات مثل تو نمازخوان باشد. تو نمی‌خواهی دوست باشی ولی می‌خواهی بچه‌ات با امر و نهی مثل تو با حجاب شود. تو نمی‌خواهی دوست باشی ولی می‌خواهی بچه‌ات در روابطش مثل تو باشد. «الْمَرْءُ عَلَى‏ دِینِ خَلِیلِهِ وَ قَرِینِهِ»

۲) ایجاد روحیه تبعیت

فایده بعدی محبت ایجاد روحیه تبعیت است. محبت خاصیتش این است که آدم را حرف گوش کن بار می‌آورد. مثلاً به پدر و مادر می‌گوییم: زیر هفت سال اینقدر به بچه گیر ندهید. بگذارید با کابینت بازی کنند. اما تا سر وسایل می‌رود سریع جلویش را می‌گیریم. می‌رود خانه مادربزرگ، می‌رود سمت کابینت، پدر می‌گوید: بیا این طرف! پدربزرگ می‌گوید: چه کار داری؟ بچه کیف می‌کند. بازی می‌کند!

بازی و آزادی

بچه‌ها بازی و آزادی را یکی از راه‌های ابراز محبت می‌دانند. لیوان آب را می‌ریزد، مادر بچه را سرزنش می‌کند. مادربزرگ می‌گوید: ریخت که ریخت!

فردا که این بچه بزرگ شد؛ پدر و مادر نهی می‌کنند و گوش نمی‌دهد، پدر بزرگ و مادربزرگ می‌گویند: نکن، گوش می‌دهد! چرا؟ چون آن مادربزرگ و پدربزرگ موفق شدند در ابراز محبت به بچه، ایجاد روحیه تبعیت، یک کلمه می‌گوید: عزیزم! حرف مادرت را گوش کن، می‌گوید: چشم. مثال را برای پدر و مادر آوردم اما در مورد همه اعضای خانواده این رابطه صدق می‌کند.

حلال مشکلات

همسان سازی و تبعیت که از آثار محبت است، حلال بسیاری از دغدغه‌هایی است که زندگی‌ها را تلخ کرده است. رابطه پدر و مادر با بچه‌ها را به هم زده و بچه‌ها با پدر و مادر، زن و شوهرها را با هم. سردی روابط تولید کرده، سر نمازخوان کردن بچه‌ها چقدر پدر و مادر با بچه‌ها دعوا دارند. نمی‌گویم دستور در تربیت دینی جایی ندارد، نه! حتماً دارد ولی دستور که می‌دهی این شعر امام صادق که یک قاعده است داشته باش. « ان المحبّ لمن أحبّ مطیع» اگر می‌خواهی اطاعت کند رابطه‌ات را دوستانه و محبتی و عاشقانه مدیریت کن. خیلی راحت‌تر حرفت را گوش می‌دهد. حتماً دستور باید در تربیت باشد ولی از طرف محبوب به محبّ!
در زندگی آدم‌های زرنگ برای اینکه حرفشان به کرسی بنشیند، به جای اینکه زندگی را به یک پادگان تبدیل کنند، اهل محبت می‌شوند. اینها آدم‌های زرنگی هستند، به همسر و بچه‌شان محبت می‌کنند؛ تا آنجایی که حرف باید به کرسی بنشیند، با کمترین هزینه بنشیند.

ادامه دارد …

برگرفته از صحبت‌های حجت الاسلام عباسی ولدی ، در برنامه سمت خدا