ذکر خدا چیست؟

سوال

ذکر خدا چیست؟ آیا قرآن و مفاتیح خواندن را ذکر خدا می‌گویند؟ برای درمان قلبی که به خدا گرایش ندارد چه کار باید کرد؟

پاسخ آیت الله حائری شیرازی

اینکه انسان به یاد آورد، صاحبی، سیدی و سروری دارد و احساس کند که خودش مالک وجود خود نیست و ادراک کند که عبد و بنده است ذکر خداست. ذکر الله یعنی احساس صاحب کردن.

مثال

فرض کنید شخصی را به عنوان سرایدار به خانه‌ای بیاورند، ممکن است بعد از مدتی که صاحب خانه به آنجا نرود او فکر کند که صاحب خانه شده. تازه اگر شخص صاحب خانه زمانی آمد، می‌گوید خانه مال خودم شده است. حالا انسان هم بر اثر مرور زمان برایش مشتبه می‌شود که این اعضا مال خودش است. وقتی فکر کرد که این اعضا مال خودش است یادش می‌رود که صاحب و مالکی دارد و اینها امانتی است که به دستش داده اند.

انسان مملوک است

ذکر الله یعنی به یادآوردن اینکه انسان مملوک است و نه مالک چیزی و آنچه در اختیار اوست از برکت ارادۀ دیگری است. چنین فردی خدا را به یاد دارد. ذکر الله یعنی خدا را در هر عملی ناظر و حاضر دیدن.

راهکار گرایش به خداوند

کار قرآن و مفاتیح این است که مملوک بودن را به یاد انسان بیاورند. مفاتیح خطرات و اشتباهات انسان را تشریح می‌کند و خیانت‌هایی را که انسان به خدا و خودش کرده است بیان می‌کند و انسان را با خدا آشتی می‌دهد؛ لذا انسانی را که پشت به خداست رو به او می‌کند به خصوص دعای ابوحمزه که برای انسان عُقده گشایی کرده و شرایط آشتی را بیان می‌کند. دلی هم که به خدا گرایش ندارد باید کاری را که موجب رضای خداست، با همه مشکلاتش انجام دهد و بر آن صبور باشد، آنگاه به خدا گرایش پیدا می‌کند و از گرایش‌های دیگر خلاص می‌شود، ان شاء الله.

منبع

کتاب تعلق، نوشته آیت الله حائری شیرازی