امام جواد علیه السلام، مولودی با برکت
از امام جواد علیه السلام به عنوان مولودی پربرکت، یاد شده است. ابی یحیی صنعانی می گوید: در محضر امام رضا علیه السلام بودم که فرزند خردسالش، امام جواد علیه السلام را آوردند. امام رضا علیه السلام فرمود: این فرزندی است که بزرگ تر و با برکت تر از او برای شیعیان ما به دنیا نیامده است.
دوران ولادت امام جواد علیه السلام یکی از سخت ترین دوران ها برای اهل بیت علیهم السلام بود. این دوران، مصادف با خلافت مأمون، یکی از قدرتمند ترین و سیاست مدار ترین خلفای عباسی بود و علاوه بر این در میان شیعیان، انحرافات و اختلافات عجیبی به چشم می خورد که یکی از مهم ترین آنها فتنه واقفیه بود که امام رضا علیه السلام آنها و پیروانشان را به اصحاب الحمار تشبیه کرده است.
در این دوره در بین شیعیان خاص آن حضرت نیز زمزمه هایی به گوش می رسید که موجب آزار و رنجش آن امام می شد؛ زیرا شیعیان بر این عقیده بودند که یکی از نشانه های امام این است که بعد از خود جانشینی دارد که الزاما باید فرزند وی باشد و امام رضا علیه السلام تا سن ۴۴سالگی از هیچ یک از کنیزان و همسران خود صاحب فرزند نشده بودند و این اتفاق، زمینه را فراهم کرده بود تا حتی شیعیان خاص آن حضرت نیز بدگمان شده، در امامت او تشکیک کنند.
امامت در خردسالی
از آنجا که حضرت جواد نخستین امامی بود که در کودکی به منصب امامت رسید، برخی این سؤال را مطرح می کردند آیا می توان رهبری جامعه را به کودک هفت ساله سپرد؟ آیا یک کودک هفت ساله مدیریت، دور اندیشی و درایت یک مرد کامل را دارد؟ آیا ممکن است انسانی در چنین سنی به آن حد از کمال برسد که بتواند جانشین پیامبر خدا باشد؟ و آیا در امتهای پیشین چنین چیزی سابقه داشته است؟ این مسائل در آن عصر، از جنجالی ترین مسائل روز بود.
از منظر باور شیعه که موضوع امامت را یک موهبت الهی می داند، پاسخ این پرسش روشن است، چرا که از این دیدگاه خداوند متعال هر کسی را که شایسته این مقام بداند، به منصب پیشوایی امت بر می گزیند؛ حتی اگر در سنین کودکی باشد. مقیاس سن بالا، گرچه در میان مردم مقیاسی برای رسیدن به کمال محسوب می شود، اما در بینش وحیانی قرآن ممکن است یک فرد در سن کودکی فضائل و کمالات و شرائط رهبری جامعه را دارا باشد و امتیازات ویژه ای را که لازمه رهبری و امامت و نبوت است در او موجود باشد و خداوند متعال موهبت رسالت و امامت را به او عنایت کند و اطاعت از وی را بر مردم واجب و لازم گرداند.
رویدادهای سیاسی و اجتماعی عصر امام جواد علیه السلام
امام جواد(ع) در دوره ای امامت خویش را آغاز کرد که به رغم اقتدار شیعیان، عرصه سیاسی و اجتماعی جامعه گرفتار چالش های عمیق عقیدتی و درگیری های مختلف شده بود.
دوران امامت آن حضرت با خلافت دو نفر از خلفای ستم پیشه عباسی (مأمون و معتصم) مقارن بود.
مأمون به دلیل این که با قتل امام رضا(ع) دچار بدنامی و تزلزل شده بود، صلاح نمی دید که بیش از آن به آزار امام جواد(ع) بپردازد. هم چنین به دلیل قدرت شیعیان در آن روزگار تمام سعی خود را بر آرام نگه داشتن اوضاع مصروف می داشت، لذا به منظور دست یابی به چنین هدفی ناچار شد آن حضرت را مانند پدرش علی بن موسی الرضا(ع) تحمل کند.
سیره هدایتی و تبلیغی امام جواد علیه السلام
امام جواد (ع) اولین امامی بود که در هفت سالگی به امامت رسید و این ویژگی مشترک امام جواد (ع)، امام هادی (ع) و امام مهدی (عج) بود که اگر برای نخستین بار در زمان امام جواد (ع) رخ نمی داد، به جامعه شیعه آسیب می رسید و آن حضرت با تحمل دشواری های بسیار، ذهن شیعیان را از وسوسه های شیطانی زدود.
کارهایی که امام جواد (ع) برای رشد اسلام انجام دادند:
۱٫ حضور در جلسه پرسش و پاسخ عالمان شیعه،
۲٫ ارائه معجزه های گوناگون و استدلال های قرآنی و تاریخی،
۳٫ فرستادن نمایندگانی به مناطق شیعه نشین، (امام در هر منطقه که شیعیان حضور داشتند، یک نماینده عادل و دانش مند انتخاب می کرد که مرجع مردم باشد و تنها او با امام ارتباط داشت تا جامعه شیعه پس از تبعید یا زندانی شدن امام، سرگشته و پراکنده نشوند.)
ثبت دیدگاه