مسئولیت اخلاقی
یكی از مفاهیم مهمی كه از دیرباز مورد توجه فیلسوفان اخلاق قرار گرفته، مفهوم «مسئولیت اخلاقی» است. مسائلی از‌این‌قبیل كه معنای مسئولیت چیست؟ آیا مسئولیت صرفاً مربوط به اثر مستقیم فعل است یا پیامدهای غیرمستقیم و ناخواسته آن را نیز شامل می‌شود؟ آیا مسئولیت مفهومی مربوط به آینده است یا معطوف به گذشته نیز هست؟آیا […]
ارزش اخلاقی
اصطلاح «ارزش اخلاقی» و «مفاهیم ارزشی» در متون اخلاقی، دست‌كم، دو كاربرد متفاوت دارد. اول آن دسته از مفاهیم اخلاقی است كه بار ارزشی و فضیلتی دارند، مانند مفهوم خوب، بد، در مقابل، منظور از مفاهیم الزامی و دستوری، آن مفاهیمی است كه بار دستوری و تكلیفی دارند، مانند مفهوم باید و نباید. اما […]
حقیقت جملات اخلاقی
جملات اخلاقی، اخبار و انشا مباحثی كه تا كنون عرضه شد مسائل معناشناختی مفاهیم اخلاقی بود، اكنون نوبت بررسی یكی از مهم‌ترین مسائل معرفت‌شناختی گزاره‌های احکام اخلاقی است كه شاید بتوان آن را مهم‌ترین و اساسی‌ترین مبحث فلسفه اخلاق نیز به‌شمار آورد و آن، مسئله اِخباری یا انشایی بودن حقیقت گزاره‌های اخلاقی است. اخبار […]
خوب وبددرمفاهیم اخلاقی
در قسمت سوم این مبحث، كوشش ما بر آن است تا معلوم كنیم كه مفهوم خوبی چگونه مفهومی است؟ آیا مفهومی عینی است یا ذهنی؟ منشأ خوبی یا بدی اخلاقی چیست؟ آیا ریشه در تمایلات و گرایش‌های شخصی افراد دارد؟ یا وابسته به امر‌و نهی جامعه است؟ یا سرچشمه در اوامر و نواهی خداوند […]
باید و نبایددرمفاهیم اخلاقی
ارائه نظریه‌ای قابل دفاع درباره مفاهیم ارزشی (خوب و بد، و امثال آنها) و الزامی (باید و نباید، و امثال آنها) همواره یكی از عمده‌ترین دل مشغولی های فیلسوفان اخلاق بوده و هست. منشأ پیدایش مفاهیم اخلاقی چند نظریه درباره منشأ پیدایش مفاهیم اخلاقی نظریه واقعیت خارجی مطابق این رأی، مفاهیم اخلاقی، واقعیات خارجی […]
جایگاه فلسفه اخلاق
اخلاق در لغت «اخلاق» در اصل، واژه‌ای عربی است كه مفرد آن «خُلْق» و «خُلُق» می‌باشد. در لغت به‌معنای «سرشت و سجیّه» به‌کار رفته است؛ اعم از اینكه سجیّه و سرشتی نیكو و پسندیده باشد مانند جوان‌مردی و دلیری، یا زشت و ناپسند باشد مثل فرومایگی و بزدلی.۱ اخلاق در اصطلاح ۱- صفات راسخ […]
تعدد مکاتب فلسفی وعلامه مصباح
راز محدوديت مكاتب فلسفه اسلامی مکاتب فلسفی غرب علاوه بر اینکه به روش واحدی پای‌‌بند نيستند،در مسائل هم دچار اختلاف و پراكندگی‌‌اند. در عين حال، آشوب فكری در فلسفه غرب كه نتيجه دو عامل، كنار گذاشتن منطق، به ويژه منطق ارسطويی و رها كردن مبانی دين بود، از جمله عوامل تكثر مكاتب فلسفی […]
تربیت اخلاقی ازنظرکانت وفاضل نراقی
نقد آرای ایمانوئل کانت و ملا احمد نراقی با تاکید بر تربیت اخلاقی نویسندگان: نجمه احمدآبادی آرانی، دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه پیام نور تهران آزاد محمدی، دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تهران طاهره جلالوند، دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش دانشگاه تهران اکبر راهنما، دانشیار […]
وحدت و هنر اسلامی
در هنر اسلامی وحدت ، ذاتی است و هرگز پیامد پیوستگی عوامل تشکیل‌دهنده نیست. مضمون اصلی اسلام وحدتی است که همواره در همه جا و همه وقت موجود است و تنها باید آن‌را بازشناخت. وحدت یعنی اینکه تمامی اجزا، منجر به یکپارچگی خلوصی گردد خلوصی که قابل جداسازی نباشد. انسان ها نیز تلاش می کنند […]