معرفی کتاب من دیگر ما؛ جلد دوم
کتاب من دیگر ما؛ جلد دوم نوشته محسن عباسی ولدی است و انتشارات آیین فطرت آن را منتشر کرده است. این کتاب مهارتهای تربیت فرزند در دنیای امروز را دربر میگیرد و نویسنده آن معتقد است فرزند ما از ما جدا نیست؛ او خود ماست اما در اندازهای کوچکتر.
درباره کتاب من دیگر ما؛ جلد دوم
مجموعه «منِ دیگرِ ما» رویکرد آموزش ویژهای دارد. رویکردی که آموزش قواعد تربیت را اصل میداند؛ اما با ذکر مثالها و داستانوارههای متعدد تلاش میکند شیوه اجرای این قواعد را در مسائل تربیتی روزمره آموزش دهد.
در جلد دوم از مجموعهٔ «فرزند ما از ما جدا نیست؛ او خود ماست اما در اندازهای کوچکتر» گزارههای رفتاری پرداخته میشود. گزارههای رفتاری در تربیت را میتوان در دو گزاره اصلی خلاصه کرد: محبت و احترام. نویسنده در این جلد به بحث محبت میپردازد و آن را از زوایای مختلف بررسی میکند؛ محبت و ضرورت آن، آثار محبت، چرا محبت نمیکنیم؟ دلایل عدم تأثیر محبت و شیوههای ابراز محبت.
گزارههای رفتاری در تربیت
گزارههای رفتاری، گزارههایی است که مخاطب از نوع رفتار مربی با خودش دریافت میکند. این گزارهها نوعی گزاره تصویری است؛ اما با این تفاوت که در این گزارهها مخاطب از رفتار مربی با خود تصویربرداری میکند.
اما در گزارههای تصویری از رفتار مربی با دیگران تصویربرداری میکند. پیام این گزارهها هم مانند گزارههای تصویری از قصد ما پیروی نمیکند. یعنی ممکن است که شما رفتاری با فرزند داشته باشید که از آن بیاحترامی برداشت کند؛ اما شما قصدتان بیاحترامی نباشد.
دو پیام اصلی رفتار
با توجه به آموزههای تربیتیِ دین باید گفت رفتار ما با فرزندان دو پیام اصلی را باید با خود داشته باشد: محبت و احترام.
رسول مهربانی (ص) فرمود: «به کودکان محبت کنید و با آنان مهربان باشید.»
ایشان در روایت دیگری فرمود: «به فرزندانتان احترام بگذارید و آنها را به نیکی ادب کنید که اگر چنین کنید، بخشیده میشوید.»
شاید بتوان ادعا کرد که تمام رفتارهای ما با فرزندمان میتواند یکی از این دو پیام یا هر دو را در پی داشته باشد و میتواند پیامی مخالف این دو مفهوم مقدس را منتقل کند؛ یعنی بیمحبتی و بیاحترامی. با خواندن این کتاب میتوانید با پیامهای آموزشی بیشتری آشنا شوید. خواندن کتاب این کتاب را به همه پدران و مادران و مربیان آموزشی پیشنهاد میکنیم.
برشی از کتاب من دیگر ما؛ جلد دوم
«محبت از نیازهای فطری است؛ یعنی هر انسان به حکم این که انسان است، نیازمند محبت است.
زینت عابدان امام سجاد (ع) در زیارت امین الله میفرماید:
اللّهُمَّ فَاجْعَلْ نَفْسی… مُحِبَّهً لِصَفْوَهِ اَوْلیائِک مَحْبُوبَهً فی اَرْضِک وَ سَمائِک؛ بارالها!… مرا دوستدار اولیاء برگزیدهات نما؛ در زمین و آسمان، محبوبم گردان.
هر گاه یک انسان معصوم از خدا حاجتی را میطلبد، بدون تردید باید دانست آن خواسته از اموری است که در مسیر کمال و رسیدن به هدف آفرینش، مورد نیاز انسان است؛ چرا که معصوم از خدا نیاز کاذب طلب نمیکند.
با توجه به این نکته باید گفت هم محبت کردن و هم محبت دیدن مورد نیاز انسان است؛ یعنی انسان در مسیر رشد و رسیدن به هدف آفرینش، نیاز دارد کسی را دوست بدارد و در عین حال مورد محبت باشد. این نیازی است که نه تنها یک انسان معمولی که انسان متعالی هم آن را از خداوند درخواست میکند. وقتی میگوییم محبت یک نیاز فطری است؛ یعنی انسان به گونهای آفریده شده که نیازمند محبت است. محبت برای هر انسانی، در هر جایی، در هر زمانی، در هر سنی، با هر جنسیتی یک نیاز محسوب میشود.
خانواده خوب و رشد یافته خانوادهای است که همه اعضای آن به هم محبت دارند: پدر و مادر به فرزند، فرزند به پدر و مادر، پدر و مادر به یکدیگر، فرزندان به یکدیگر.
اگر شما به فرزند گرسنهتان غذای خوب ندهید، او خودش در پی غذا خواهد رفت. در این صورت دیگر معلوم نیست، چه غذایی را انتخاب کند. ممکن است غذایی را انتخاب کند که به ضرر او است. هر گاه نیاز فطری به محبت به درستی پاسخ داده نشود، انسان به انحراف کشیده خواهد شد؛ زیرا انسان به صورت فطری دوست دارد هم محبت کند و هم محبت ببیند. حال اگر حس محبت خواهی او در مسیر محبتهای حقیقی قرار نگیرد، این احساس، رنگ مَجاز به خود گرفته و منحرف میشود.
بیشتر افرادی که دچار محبتهای خیابانی میشوند، کسانی هستند که در محیط خانه به احساس محبت حقیقی آنها پاسخ داده نشده و همچنین برای آنها زمینهای برای ارتباط عاشقانه با خدا فراهم نشده؛ از همین رو حس محبتخواهی آنها به سوی اموری رفته که به ظاهر رنگ محبت دارد؛ اما در واقع انسان را از محبتهای حقیقی دور میکند.
بدون تردید باید گفت اگر پدر و مادری آن گونه که باید، نیاز محبتی فرزندشان را پاسخ دهند، به راحتی مانع ایجاد مشکلات زیادی شده و بسیاری از مشکلات به وجود آمده را هم به آسانی حل خواهند کرد.
پاسخ به نیاز محبتی فرزندان به قدری اهمیت دارد که از برترین عبادتها شمرده شده است.
امام نیکیها حضرت صادق (ع) فرمود:
موسی بن عمران (ع) به خداوند عرضه داشت: پروردگارا! کدام عمل نزد تو برتر است؟
فرمود: دوست داشتن کودکان؛ زیرا سرشت آنان بر توحید من است.
توجه به این نکته که محبت از برترین عبادتها است، دو نکتۀ اساسی را در پی دارد: اول آن که نشان میدهد این مسأله تا چه اندازه در نزد خداوند ارزش دارد. میزان ارزش هر عملی در نزد خداوند عزیز نشان از میزان اهمیت آن عمل دارد.»