در مساله تحقیق برای خاستگار باید به چند نکته مهم توجه کرد، که ما در این نوشتار به یکی از آنها می‌پردازیم:
میدان تحقیق
برخی افراد برای تحقیق، به یکی دو همسایه سر می‌زنند و پاسخ آنها را ملاک تصمیم‌گیری قرار می‌دهند. در حالی که تحقیق را باید به گونه‌ای انجام داد که اطمینان حاصل شود افرادی که ما از آنها تحقیق کرده‌ایم، قصد و غرضی نداشته‌اند.
مثلا ممکن است یکی از همین همسایه‌ها، با خانوادۀ طرف مقابل اختلافی داشته و بین آنها کدورتی به وجود آمده باشد و او به قصدانتقام‌گیری، می‌گوید: «نمی‌دانید اینها چه آدم‌های بی‌فرهنگی هستند. شکر خدا که برای تحقیق آمدید. اگر با این خانواده وصلت کنید، هر روز باید گریۀ فرزندتان را تماشا کنید. اینها که در زندگیِ خصوصیِ همسایه‌ها دخالت می‌کنند، مگر می‌شود در زندگیِ داماد و عروسشان دخالت نکنند؟».
یابرعکس، ممکن است آن همسایه، به دلیل نسبت خویشاوندی، عیوب او را بپوشاند و یا خوبی‌هایی را به او نسبت دهد که در او نیست. بهتر است برای اینکه نتیجه بهتری از تحقیق خود بگیرید از افراد زیر سوال کنید:
همسایه‌ها
اگر خانوادۀ طرف مقابل، به تازگی محله‌شان را عوض کرده‌اند، به سراغ همسایه‌های قدیمی هم بروید. گاهی همسایه‌های قدیمی، چیزهایی می‌دانند که همسایه‌های جدید از آن بی‌خبرند. برخی از خانواده‌ها به جهت آبروریزیِ غیر قابل تحملی که یکی از اعضایشان به وجود آورده، محله‌شان را تغییر می‌دهند.
رفقا
باید به سراغ رفقای مختلف رفت؛ رفقای مدرسه، دانشگاه و رفقای محله. رفقا از مسائل بسیاری باخبرند که خانواده هم از آن اطلاعی ندارد. البته شاید رفقا به این راحتی حرف نزنند؛ امّا اگر همان شیوه‌ای را که در گفت و گوی خواستگاری گفتیم (رجوع شود به کتاب نیمه دیگرم) ، در این جا هم پیاده کنید، جواب‌های مطمئن‌تری خواهید گرفت.
شناخت رفقا، خود، راهی برای شناخت افراد است؛ زیرا دوست خدا، پیامبر اکرم؟صل؟ فرمود:
مردم را به دوستانشان امتحان کنید؛ زیرا هر کس با کسی دوست می‌شود که راهش توجه او را به خود جلب می‌کند.
معلّمان و استادها
معلمان به جهت ارتباط دائمی با شاگردانشان ــ که معمولاً همراه با تجربه و پختگی است ــ ، خیلی خوب می‌توانند در راه شناخت طرف مقابل، کمکمان کنند.
مدیریت مدرسه و دانشگاه
بد نیست که در مسیر تحقیق، خانوادۀ دو طرف، سری به کمیتۀ انضباطی هم بزنند. برخی از مسائل را نه رفقا می‌دانند و نه اساتید؛ اما کمیتۀ انضباطی می‌داند. شاید در پروندۀ انضباطی این پسر یا دختر، چیزی باشد که نظر شما را به کلی در بارۀ او تغییر دهد. اگر هم پسر یا دختر فارغ التحصیل شده‌اند، برای اطلاع از گذشتۀ او، انجام این کار بسیار مفید است.
هم اتاق
افرادی را که مدتی در حجره‌های طلبگی یا اتاق‌های دانشجویی زندگی کرده‌اند، می‌توان از طریق هم‌اتاق‌هایشان، به خوبی شناخت. این فرصت مناسب را به راحتی از دست ندهیم.
همکار
رئیس اداره، همکار، همسایه کاری (برای مغازه‌دار یا کسی که دفتر کار دارد)، حتی آبدارچی اداره، افرادی هستند که با پرس و جو از آنان، می‌توان به برخی از روحیات طرف مقابل دست یافت.