عَن أبي عبدالله ـ عليه السلام ـ قال: «مَن أعانَ علی مومنٍ بشطرِ کلمهٍ لقی اللهَ عزوجل و بينَ عينيهِ مکتوبٌ آيسٌ من رحمهِ الله؛ کسی که بر ضد مومنی با کلمه‌ای اقدام و کمک کند روز قيامت در حالی خدا را ملاقات می‌کند که بر پيشانی و ميان دو چشمش نوشته شده: او از رحمت خدا مايوس و نا اميد است». { وسائل الشیعه، ج۸، ص ۶۱۵}

اتانازی چیست ؟

اُتانازی یا هومرگی (به فرانسوی( euthanasie، به انگلیسی( euthanasia) که از زبان یونانی به معنی «مرگ خوب» است، در واقع، شرایطی است که در آن بیمار بنا به درخواست خودش به صورت طبیعی و آرام بمیرد.

کسانی که در شرایط این نوع از مرگ قرار دارند، اغلب بیماران لاعلاج هستند یا افرادی ‌که از یک بیماری سخت روانی (اختلال افسردگی اساسی و…) رنج می‌برند و با رضایت خود، از پزشکان معالج یا پرستاران یا افراد خانواده ی خود می‌خواهند که به آنها در مردن کمک کنند.

در زبان فارسی به اتانازی «مرگ شیرین»، «مرگ باوقار»، «مرگ خودخواسته»، «مرگ موقرانه» یا «مرگ بدون بی‌حرمتی» هم گفته شده است.

اتانازی به تازگی در کشورهای اروپایی و آمریکایی رواج پیدا کرده است و قانونی شده است.

اتانازی از جمله مسائل بحث برانگيز پزشکی در محافل مذهبی و حقوقی دنيا است.

اين امر در رابطه با بيماران لاعلاج و صعب العلاجی است که قادر به ادامه زندگی نیستند و تقاضای گرفتن حيات خود را از پزشک دارند.

سوال: حکم اتانازی چگونه است ؟

اتانازی»بر سه قسم است:

۱- نوع فعال که با تجویز داروی کشنده از طرف پزشک به زندگی بیمار خاتمه داده می شود.

۲- نوع انفعالی، به صورت خودداری از ادامه ی مداوا و زنده نگه داشتن بیمار رو به قبله.

۳- نوع غیر مستقیم، با قرار دادن داروهای به مقدار زیاد در دسترس بیمار تا بیمار شخصا به زندگی پر‌رنج خویش پایان دهد. استفاده از کدام یک بدون اشکال است؟

آیت الله العظمی مکارم شیرازی : 

تا آن مقدار که امید به بازگشت حیات دارد، در صورت توان درمان را ادامه دهد و بیش از آن وظیفه ای ندارد ضمن این که اگر یقین به عدم بازگشت دارد می تواند وقتی مواد دستگاه تمام شد از ادامه آن بپرهیزد ولی قطع دستگاه جایز نیست.

آیت الله العظمی سیستانی :

هیچ کدام جایز نیست.

آیت الله العظمی خامنه ای : 

نگه داشتن بیمار رو به قبله و تاخیر مرگ او واجب نیست، بنابراین قسم دوم مانع ندارد. ولی هر کاری که موجب مردن او باشد، مثل دو قسم دیگر جایز نیست. و پزشک و پرستار و دیگر افراد نباید درخواست بیمار را بپذیرند.

پرسش : در بیماری های لاعلاج نظیر سرطان های پیشرفته و یا بیماری هایی که مرگ بیمار حتمی است، اگر پزشک بین دو گزینه قرار بگیرد که یکی درمان بیمار به روشی باشد که زندگی را احتمالا قدری طولانی تر کند اما رنج بسیاری بر بیمار تحمیل شود و دومی روشی باشد که بیمار مدت کوتاهتری زنده بماند اما رنج کمتری بکشد، در این صورت اگر بیمار خود روش دوم را انتخاب کند، آیا پزشک مجاز به تجویز آن خواهد بود؟

آیت الله العظمی سیستانی :

آنچه خود مریض اختیار می کند.

آیت الله العظمی صافی گلپایگانی :

در فرض سوال، شیوه اول باید انتخاب شود.

آیت الله العظمی مکارم شیرازی :

در فرض سوال که مریض گرفتار رنج فراوانی می شود می تواند روش درمان دوم را انتخاب کند.

آیت الله العظمی نوری همدانی :

در فرض سوال خیر، برای پزشک چنین کاری جایز نیست و حرام می باشد.

 آیت الله العظمی خامنه ای : 

پزشک نباید درخواست بیمار را بپذیرد.

منبع:

استفتائات مراجع عظام: خامنه‌ ای، نوری همدانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، سیستانی.

نظرات ارزشمند شما، ما را در بهبود کیفیت مطالب یاری خواهد کرد.