علل انتقاد شیعیان بحرین از حکومت به شرح ذیل می‌باشد:

-نبود امکان حضور موثر شیعیان در عرصه ارکان حکومتی

آل‌خلیفه سیاست حذف شیعیان را از تشکیلات اداری و قضایی بحرین تعقیب می‌کند. هم اکنون میزان اشتغال شیعیان در برخی از بخش‌های دولتی به کمتر از ۱ درصد و تعداد کل قضات شیعی به ۷ نفر کاهش یافته است.^۱

-تبعیض

عمده بیکاران و فقرای بحرین را شیعیان تشکیل می‌دهند. این تبعیضات تا بدان جا کشیده شده که حکومت در قراردادهای بزرگ با شرکت‌های خارجی، با آن‌ها شرط کرده است کارگر و راننده شیعه استخدام نکنند. بر اساس همین سیاست حکومت آل‌خلیفه با کاستن از تعداد کادر پزشکی شیعه، در مراکز بهداشتی و درمانی به دنبال استفاده از کادر پزشکی اردنی به جای شیعیان است.^۲

-تعداد زیاد زندانیان سیاسی شیعه

رهبران شیعی معتقدند در طول سال‌های گذشته هزاران نفر از شیعیان در زندان‌های آل‌خلیفه بوده‌اند و برخی از آنها نیز در زندان‌ها به شهادت رسیدند.^۳

-آزار و اذیت جوامع شیعی و افراد شیعه

پلیس‌ به صورتی اهانت آمیز، گستاخانه و با خشونت‌های فیزیکی با شیعیان رفتار می‌کند. آنان مرتب به خانه‌های شیعیان حمله کرده، آنها را زیر و رو می‌کنند، سکنه آنها را کتک می‌زنند و به تمسخر می‌گیرند؛ به زنان شیعه اهانت می‌کنند و در مجموع وضعیتی آکنده از ناامنی، ترس و خشونت برای شیعیان پدید می‌آورند.^۴-۵

حکومت آل‌خلیفه از اتباع کشورهای دیگر نیز برای مقابله با شیعیان استفاده می‌کند. آل‌خلیفه از سودان درخواست نیرو برای مقابله با شیعیان کرده است. همچنین از آوارگان سوری نیز خواسته است در مقابل دریافت تابعیت بحرینی به عضویت پلیس این کشور در بیایند.^۶ نیروهایی از پاکستان نیز در خدمت آل‌خلیفه هستند.^۷ علاوه بر این، تعدادی از نیروهای ساواک رژیم پهلوی نیز به خدمت آل خلیفه در آمده‌اند.^۸

-وجود دادگاه‌های امنیتی ویژه شیعیان

این دادگاه‌ها بر اساس متمم قانون کیفری تاسیس شده‌اند و قوه قضائیه را نمی‌توان مستقل قلمداد کرد. به گفته یک حقوق‌دان سنی بحرینی، در حال حاضر تقریبا ۲۰۰۰ شیعه بحرینی بدون هر گونه محاکمه‌ای در حبس به‌سر می‌برند.

-رویکرد یک جانبه حکومت در مورد تحصیلات دانشگاهی

بسیاری از شیعیان که جزو ده درصد برتر کلاس‌شان هستند، به دانشگاه راه نمی‌یابند. در حالی که سنی‌ها با صلاحیت کمتر وارد دانشگاه می‌شوند.^۹ برخی از دانشجویان شیعه که به تحصیل مشغول بودند ازادامه تحصیل محروم شده‌اند و گروهی از آنان زندانی هستند. در میان زندانیان، دانش آموزان نیز هستند. پیش از آغاز سال تحصیلی جدید، بیش از یکصد دانش آموز در زندان بودند که کوچک‌ترین آنها سلمان مهدی سلمان، ۱۳ سال سن دارد.^۱۰

-عدم تمایل حکومت به شنیدن اعتراضات شیعی یا مذاکره با ایشان

پانویس

۱-پاکسازی شیعیان از نهادهای دولتی بحرین.

۲- اخراج کادر پزشکی بحرینی و جایگزینی اردنی‌ها.

۳- النظام الخلیفی مارس التعذیب الممنهج لعقود.

۴-شیعیان عرب، مسلمانان فراموش شده، ص۲۷۳.

۵- ناگفته‌هایی از زندان‌های بحرین.

۶- صحف سودانیة تنشر طلب البحرین ۵ آلاف سودانی للعمل ضمن الأجهزة الأمنیة.

۷-فعالیت ده هزار پاکستانی در نهادهای امنیتی بحرین.

۸-ساواکی‌های شاه این‌بار سر از بحرین در آوردند.

۹- شیعیان عرب، مسلمانان فراموش شده، ص۲۷۴.

۱۰- سال تحصیلی جدید در بحرین چگونه آغاز شد.

برای مطالعه بیشتر به منابع زیر رجوع کنید:

اسد الغابه.

اطلس شیعه، رسول جعفریان، تهران، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ۱۳۸۷.

الاصابه.

الامالی.

البدایه و النهایه.

الخصال.

الذریعه الی تصانیف الشیعه.

انساب الاشراف.

انوار البدرین فی تراجم علماء القطیف و الاحساء و البحرین، علی بن الشیخ حسن البلادی البحرانی، بیروت، دار المرتضی، ۱۹۹۱ م.

ایران در زمان نادرشاه.

بحرین، گردآوری و تنظیم: معصومه سیف افجه‌ای، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران، وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات، ۱۳۷۶.

بررسی تاریخی، سیاسی و اجتماعی اسناد بندرعباس.

تاریخ ابن خلدون.

تاریخ اجتماعی ایران.

تاریخ برگزیده.

تاریخ حبیب السیر.

تاریخ مسقط و عمان، بحرین و قطر و روابط آنها با ایران، محمد علی خان سدید السلطنه، تهران، ۱۳۷۰.

شیعیان عرب مسلمانان فراموش شده.

طبقات قرن.

علل خیزش شیعیان حاشیه جنوبی خلیج فارس، مرتضی کاظمی دینان، قم، موسسه شیعه شناسی، ۱۳۸۸.

فارسنامه ناصری.

حموی، یاقوت، معجم البلدان. بیروت: دار صادر، ۱۹۹۵م.