فضیلت ماه شوال:
این ماه نخستین ماه از ماههای حج است؛ زیرا «عمره حج تمتع» را می توان در سه ماه، شوال، ذی القعده و ذی الحجه انجام داد و قبل از آن جایز نیست (هرچند عمره مفرده را می توان در تمام سال انجام داد) و این خود دلیل بر اهمیت و فضیلت این ماه است.
وجود عید بزرگ اسلامی فطر در ابتدای این ماه نیز، فضیلت مهم دیگری برای این ماه به شمار می آید.
اعمال مشترک ماه شوال:
برای این ماه اعمال مشترک خاصی ذکر نشده است. و همان اعمال مشترک ماه های قمری ازجمله
دعای استهلال، نماز شب اول ماه: دو رکعت نماز بجا آورد، به این نحو که: در هر رکعت پس از سوره «حمد» سوره «انعام» را بخواند سپس از خداوند متعال بخواهد که او را از هر ترسى و هر دردى ایمن گرداند.
نماز روز اول ماه و صدقه اول ماه؛ اما روزه روز اول این ماه حرام است.
اعمال مخصوص ماه شوال:
شب اول ماه (شب عید فطر): از شب های بسیار مبارک است و در فضیلت و اهمیت آن، همین بس که در بعضی از روایات آمده است، اهمیت آن کمتر از شب قدر نیست، و در روایات توصیه به عبادت و احیای این شب شده است.۱
برای این شب چند عمل ذکر شده است:
اوّل: غسل است به هنگامی که غروب آفتاب
دوم: این شب را به نماز و دعا و استغفار زنده نگه دارد
سوم: امام صادق علیه السلام فرمودند: پس از نماز مغرب و نماز عشا و نماز صبح و نماز عید، این ذکرها را بگوید:
اللَّهُ اکْبَرُ، اللَّهُ اکْبَرُ، لا الهَ الَّا اللَّهُ، وَ اللَّهُ اکْبَرُ، اللَّهُ اکْبَرُ، و للَّهِ الْحَمْدُ، اللَّهُ اکْبَرُ عَلی ما هَدانا، وَ لَهُ الشُّکْرُ عَلی ما أَوْلانا
چهارم:دو رکعت نماز معروف شب عید را بخواند؛ در رکعت اول بعد از سوره حمد، هزار مرتبه سوره قل هو اللَّه و در رکعت دوم، پس از سوره حمد، یک مرتبه سوره قل هو اللَّه را بخواند پس از سلام سر به سجده بگذارد و صد مرتبه بگوید:أَتُوبُ إِلَی اللَّهِ
آنگاه دعای خاصی خوانده شود که متن دعا در مفاتیح نوین شرح داده شئه است.
پنجم: زیارت امام حسین علیه السلام در این شب فضیلت بسیار دارد.
و . . .
فضیلت روز عید فطر:
امام باقر علیهالسلام از رسول خدا صلیاللهعلیه وآله و سلم نقل فرموده اند: «هنگامی که روز اول شوال فرا می رسد، منادی ندا می دهد: ای مومنان برای دریافت جوائز و پاداش های خود بشتابید!» آنگاه امام علیهالسلام فرمودند: «جایزه های خداوند مانند جایزه های پادشاهان نیست». در پایان نیز تأکید فرمودند: «روز اول شوال روز دریافت جایزه هاست».۲
اعمال روز اول:
اوّل: تکبیراتی است که در اعمال شب عید فطر ذکر شد، و بعد از نماز صبح و نماز عید فطر آن را بخواند.
دوم: پیش از نماز عید، زکات فطره را جدا سازد؛
سوم: غسل کردن است و وقت آن به فرموده «شیخ طوسی» بعد از طلوع فجر است تا زمان بجا آوردن نماز عید. و دعای مخصوص قبل از غسل!
چهارم: خواندن نماز عید که در زمان ما مستحب است.
پنجم: خواندن دعای ندبه.
برای بقیه این ماه اعمال خاصی ذکر نشده است.
منابع:
۱- اقبال، سید بن طاووس ؛ زادالمعاد، علامه مجلسی.
۲- کافی، کلینی، ج ۴، حدیث ۳.
برا ی مطالعه دقیق تر اعمال ماه شوال به مفاتیح نوین اثر آیت الله مکارم شیرازی مراجعه نمایید.
نظرات ارزشمند شما، ما را در بهبود کیفیت مطالب یاری خواهد کرد.